بررسی میزان آگاهی و نگرش جمعیت میانسال ساکن شهر تهران در زمینه بیماری‌های چشمی مرتبط با سن

هدف: تعیین سطح آگاهی و نگرش جمعیت عمومی ساکن شهر تهران نسبت به علل شایع و قابل اجتناب نابینایی و کم‌بینایی در افراد میانسال به منظور ارزیابی نیاز نظام بهداشتی به امر آموزش جهت ارتقای آگاهی جامعه (Health Promotion). روش پژوهش: این مطالعه مقطعی مبتنی بر جامعه در سال 1389 از طریق مصاحبه تلفنی با ساکنین شهر تهران انجام گرفت. روش نمونه‌گیری تصادفی سیستماتیک و از طریق استعلام شماره تلفن ثابت نواحی مختلف مرکز مخابرات بود. در هر شماره تماس تنها از یک فرد بر اساس جداول از پیش تعیین شده سنی و جنسی مصاحبه به عمل می‌آمد به نحوی که همه گروه‌های سنی بالای 45 سال و زنان و مردان به تناسب جمعیت، احتمال حضور در مطالعه را داشتند. یافته‌ها: از میان 1084 فرد شامل 510 مرد (47 درصد) و 574 زن (53 درصد) واجد شرایط ورود به مطالعه، 957 نفر همکاری کردند (میزان پاسخ‌گویی، 3/88 درصد). از میان شرکت‌کنندگان، 2/60 درصد معتقد بودند که کاهش بینایی اثر بالا و بسیار بالایی در عملکرد روزانه دارد. میزان اطلاع (Awareness: اطلاع کلی از بیماری) از بیماری‌های گلوکوم، آب‌مروارید و رتینوپاتی دیابتی به ترتیب 6/46، 9/82 و 2/86 درصد بود و هم‌چنین میزان آگاهی (Knowledge: ارایه یک تعریف ساده و صحیح از بیماری) در مورد سه بیماری فوق به ترتیب 2/19، 3/57 و 72 درصد بود. در مورد علایم اولیه بیماری رتینوپاتی دیابتی و گلوکوم به ترتیب 19 و 1/7 درصد افراد اعتقاد داشتند که این بیماری‌ها می‌توانند بدون هیچ علامتی آغاز شوند. به ترتیب 6/22، 2/77 و 6/41 درصد از افراد بیماری‌های گلوکوم، آب‌مروارید و رتینوپاتی را قابل درمان می‌دانستند. تنها 5/32 درصد از افراد گلوکوم را علت نابینایی می‌دانستند. در هر سه مورد مهم‌ترین منبع اطلاعات، دوستان و اقوام معرفی گردیدند و رسانه‌های عمومی و پزشکان نقش محدودی در این زمینه داشتند. نتیجه‌گیری: اگرچه اغلب ساکنین بالای 45 سال شهر تهران با بیماری‌های چشمی مهم آشنا بودند و نگرش قابل قبولی نسبت به تاثیرکاهش بینایی بر عملکرد و زندگی خود داشتند، ولی آگاهی آن‌ها در مورد علایم، عوارض، درمان و پیش‌آگهی این بیماری‌ها‌ به ویژه بیماری گلوکوم کافی نبود. بنابراین مسایلی مانند علایم اولیه بیماری‌های چشمی قابل اجتناب و شیوه درمان آن‌ها از موارد آموزشی مورد نیاز جامعه می‌باشند. · مجله چشم‌پزشکی بینا 1391؛ دوره 18، شماره 1: 65-57.